Tuesday, April 12, 2022

Learn Sanskrit – Video Class – 66/120 संबंधवाचक षष्ठी विभक्ति भवति - सप्तमी विभक्ति भवति (Sanbmdhavachak shshthi vibhkti - bhavati - Saptami vibhakti bhavati)

संबंधवाचक षष्ठी विभक्ति भवति | 

संबंधवाचक षष्ठी विभक्ति भवति |

पाण्डवानां ज्येष्ठ: युधिष्ठिर: | = पाण्डवों के सबसे बड़े भाई युधिष्ठिर थे | (Yudhishthira was the eldest brother of Pandavas.)
गृहणां बृहषपति गृहः विशालः | = घरो के सबसे विशाल घर बृहषपति का है | (The largest of the houses belongs to Brihaspati.)
देशानां भरतम् ज्येष्ठम् | = देश के सबसे बड़े देश भारत है | (The largest country of the country is India.)
फलानां आम फलं रुचिकरं | = फलो के सबसे स्वादिष्ट आम है | (The most delicious of fruits is mango.)
भाषाणां संस्कृत भाषा मधुरम् | = भाषा का  सबसे मीठा भाषा संस्कृत है | (The sweetest language of the language is Sanskrit.)
नगराणां बेङ्गलूरु सुन्दरं | = शहर के सुन्दर बेंगलुरु है | (The city is beautiful Bangalore.)
कवीनां कालिदासः ज्येष्ठ: | = कवी का सबसे बारे कालिदास है | (Kalidas is the most talked about poet.)
भाषाणां संस्कृत भाषा मधुरं | = भाषा का  सबसे मीठा भाषा संस्कृत है | (The sweetest language of the language is Sanskrit.)

सप्तमी विभक्ति भवति | 

सप्तमी विभक्ति भवति |

घटि हस्ते अस्ति | = हाथ में घड़ी है | (There is a clock in hand.)
अहं नगरे वासं करोमि | = मै शहर में रहता हु | (I live in the city.)
हस्ते कङ्कणम् अस्ति | = हाथ में ब्रेसलेट है | (In hand is bracelet.)
अहं विधालये क्रीडामि | = ,मै स्कूल में खेलती हु | (I play in school.)
वृक्षे पर्णानि सन्ति | = पेड़ पर पत्ते है | (There are leaves on the tree.)
हस्ते रखाः सन्ति | = हाथ में रेखा है | (There is a line in the hand.)
मुखे नाशिका अस्ति | = मुँह पर नाक है | (There is a nose on the mouth.)
लतायां पुष्पाणि सन्ति | = पैर पर फुले है | (The feet are swollen.)
कक्षायां छात्रा: सन्ति | = कक्षा में विद्यार्थियों है | (There are students in the class.)
आकाशे मेघाः सन्ति | = आकाश में बादल है | (There are clouds in the sky.)
मम् गृहे दूरदर्शनम् अस्ति | = मेरे घर पर मोबाईल है | (I have a mobile at home.)

अभ्यास

नीति विशयाः ग्रन्थे सन्ति | = नैतिकता के क्षेत्र पर निबंध है | (Essay on the field of ethics.)
ग्रन्थ: ग्रन्थालये अस्ति | = पुस्तकालय पर निबंध है | (Essay on library.)
ग्रन्थालयः प्रकोष्ठे अस्ति | = कमरा में पुस्तकालय है | (There is a library in the room.)
प्रकोष्ठ: विधालये अस्ति | = विधालय में कमरा है | (There is room in the school.)
विधालये प्रकोष्ठे ग्रन्थालये ग्रन्थे नितिविशयाः सन्ति | = विधालय में कमरा में पुस्तकालय पर निबंध पर नैतिकता के क्षेत्र है | 
(In the room in the school is the area of ethics on the essay on the library.)

नपुंसकलिंग शब्दाः सन्ति |  

बीजानि फले सन्ति | = फल में बिचे हैं | (Fruits are sold.)
फलम् सस्ये अस्ति | पौधा में फल है | (The plant has fruit.)
सस्यम् उधने अस्ति | = बगीचा में पौधा है | (There is a plant in the garden.)
उधनम् जयनगरे अस्ति | = जयनगर में बगीचा है | (There is a garden in Jayanagar.)
जयनगरम् बेङ्गलूरुनगरे अस्ति | = बैंगलोरनगर में जयनगर है | (Jayanagar is in Bangalorenagar.)
बेङ्गलूरुनगरे जयनगरे उधने सस्ये फले बीजानि सन्ति | = बैंगलोरनगर में जयनगर में बगीचा में पौधा में फल में बिचे है | 
(The plant in the garden at Jayanagar in Bangalorenagar is lying in the fruit.)

आकारांत स्त्रीलिंग शब्दा: सन्ति |

पिपीलिका शाखायां अस्ति | = चींटी डाली पर है | (The ant is on the branch.)
शाखा लतायां अस्ति | = डाली लता पर है | (The cast is on the creeper.)
लता वाटिकायां अस्ति | = लता घर की साइट में है | (The creeper is in the house site.)
वाटिका पाठशालायां अस्ति | = घर की साइट पाठशाला में है | (The site of the house is in the school.)
पाठशालायां वाटिकायां लतायां शाखायां पिपीलिका अस्ति | = पाठशाला में घर की साइट में लता पर डाली पर चींटी है | 
(There is an ant on the branch on the creeper in the site of the house in the school.)

सप्तमी विभक्ति बहुवचन भवति | 

सप्तमी विभक्ति बहुवचन भवति |

पुस्तकेषु पाठः सन्ति | = किताबे में पाठ है | (There is text in the books.)
पाठेषु अभ्यासाः सन्ति | = पाठे में अभ्यास है | (There is practice in the lesson.)
ग्रेन्थेषु विषेयाः सन्ति | = निबंधे में विशेष है | (Special in essay.)
जनाः नगरेषु वासं कुर्वन्ति | = लोग शहर में रहने लगे है | (People have started living in the city.)
कक्षाषु छात्रा: सन्ति | = कक्षा में विद्यार्थी है | (There is a student in the class.)
फलेषु बिजानि सन्ति | = फल में बिच है | (The fruit is in the middle.)
नगरेषु मन्दिरानि सन्ति | = शहर में मंदिर है | (There is a temple in the city.)
विधालयेषु अनेकः विद्यार्थी सन्ति | = स्कूल में अनेक विद्यार्थी है | (There are many students in the school.)
देशेषु बहु जनाः वसन्ति | = देश में बहुत लोग वस्ते है | (There are many people living in the country.)
नगरेषु अनेकः गृहानि सन्ति | = शहर में अनेक घरे है | (There are many houses in the city.)

ईकारांत शब्दानां सप्तमी बहुवचन रूपं |  

नदीषु = नदीये  (Rivers.)
लेखनिषु = कलमे (pens.)
गौरीषु = गौरो (Grow.)
देविषु = देवियाँ (Ladies.)

सप्तमी विभक्ति ईकारांत ऊकारांत ऋकारांत एकवचन बहुवचन रूपाणि जानीमः | 

सप्तमी विभक्ति ईकारांत ऊकारांत ऋकारांत एकवचन बहुवचन रूपाणि जानीमः |
                                                      एकवचन                                             बहुवचन  
गिरि: = पहाड़ी (hill.)                          गिरौ = पहाड़ी (hill.)                                    गिरिषु = पहाड़ीया (hills.)  
कवि: = कवि (Poet.)                         कवौ = कवि (Poet.)                                    कविषु = कविये (Poets.)   
विष्णु: = विष्णु (Vishnu.)                  विष्णौ = विष्णु (Vishnu.)                            विष्णुषु = विष्णुये (Vishnus.)   
शम्भु: = शम्भु (Shambhu.)                शम्भौ = शम्भु (Shambhu.)                         शम्भुषु = शम्भुये (Shambhus.)     
पिता = पिता (father.)                       पितरि = पिता (father.)                               पितृषु = पिताये (fathers.)  
माता = माँ (Mother.)                        मातरि = माँ (Mother.)                                मातृषु = माँये (Mothers.)     


गिरौ वृक्षाः सन्ति | = पहाड़ी पर पेड़ है | (There is a tree on the hill.)
पितरी वनं अस्ति | = जंगल में पापा है | (Papa is in the forest.)
विष्णौ दिव्यशक्ति अस्ति | = विष्णु पर दिव्यशक्ति है | (There is divine power over Vishnu.)
मातरि मम् विश्वासः अस्ति | = माँ पर मुझे विश्वास है | (I believe in mother.)
मम् मातरि चातुर्यम् अस्ति | = मेरी माँ पर निपुणता है | (My mother has mastery over.)
मम् पितरि प्रीति: अस्ति | = मेरे पापा में एक दोस्ताना तरीके है | (My father has a friendly manner.)


In this post we are discussing how to use Sanbmdhavachak shshthi vibhkti, bhavati - Saptami vibhakti bhavati, Varna etc. This one is an video classes by just watching videos you can learn to speak in Sanskrit language without any difficulty     

No comments:

Post a Comment